Интервју со Ивана Стругаревиќ, апстрактна сликарка од Србија

Муабет со сликарката Ивана Стругаревиќ

Ивана Стругаревиќ, по дипломирањето на Факултетот за дизајн во Белград, дипломирала сценографија на Факултетот за уметност и дизајн во Белград (ФУД), во класата на сценографот Миљен Крека Кљаковиќ. За време на факултетот посетувала часови по сликарство на професорот Милош Шобајиќ. На Факултетот за уметност и дизајн, во 2010 година е ангажирана како доцент по сценографија, на матичната насока, на часовите Филм, Театар и ТВ сценографија. Истата година соработува со сценографот Младен Дени Лисавац на филмот „Сестри“ на Владимир Паскаљевиќ. Досега има реализирано дваесет (20) самостојни ликовни изложби на слики, од кои некои беа во Српскиот културен центар во Пула, Истра, Музејот наследство на Рума, Музејот на градот Пераст, Галеријата Прогрес во Белград, Аполонија Палача во Словенија. , Белград Општина Вождовац Градска куќа, Градска галерија Котор.
Учесник е и на бројни уметнички собири, како и на различни проекти како проект на УНЕСКО – Европски денови на наследството (самостојна изложба), Ликовна колонија во организација на Српскиот историски музеј, Манифестациско културно лето во Рума (самостојна изложба), Манифестација“ Љубов и мода“ во Галерија 73 (самостојна изложба), Ликовна колонија на островот Хвар и многу други.

Ивана, благодарам за времето одвоено за разговор со нас, кажи ни нешто за себе.

Неблагодарно е да зборувам за себе, освен за некои основни факти од мојата биографија. Од кога се сеќавам, се занимавам со уметност. Уметноста ме привлекуваше од мали нозе, па се до средното училиште за дизајн, преку Академијата и тоа е едно креативно патување кое трае повеќе од 15 години. Тој пат вклучува подготовки и едукација, и моќам да кажам дека веќе 25 години се занимавам со уметноста. Сигурно ќе продолжам по патот на уметноста бидејќи тоа е мојот живот. Сите тие информации може да се најдат на интернет, ќе им оставам на читателите да добијат појасен впечаток за тоа како јас гледам на работите преку моите одговори на вашите прашања.

Дали се сеќавате на вашиот прв цртеж?

Не се сеќавам на првиот цртеж затоа што веројатно беше одамна, кога бев многу мала, бидејќи одсекогаш сакав да цртам. Можеби како прв цртеж во позначајна смисла, би ја издвоила првата средба со професорката која ме подготвуваше за упис во Високата школа за дизајн и каде токму тој прв цртеж што го направив со неа беше пресуден дали таа ќе продолжи да работи со мене или не. Врз основа на тие мои први цртежи, професорката требаше да заклучи дали имам талент и потенцијал за понатамошна заедничка работа и подготовка или не. Тоа беше збир на мртви природи, такво нешто, не се сеќавам точно, но многу сакав да ми каже дека продолжува да работи со мене, па добро се сеќавам на нејзините зборови на крајот: „Овие цртежи покажуваат дека имате талент и потенцијал, па затоа ќе продолжам да работам со вас за да ве научам на основите на ова поле. Така започна се…“

Согласно идејата на Борхес дека не постои такво нешто како „оригинално дело“, туку само адаптации на она што е претходно направено, дали активно барате нови идеи и теми или има елементи кои постојано се повторуваат во вашата работа?

Токму оваа потрага по нешто поинакво, оригинално, е шармот на уметноста. Не можев да замислам да се откажам на стартот и да кажам – ок, се постои, да видиме кој или чија идеја ќе копирам. Тука завршува борбата, потрагата, таму всушност се предадовте на почетокот. Инспирација и мотив се наоѓаат во големи и значајни имиња од светот на уметноста, од различни епохи, векови, низ различни стилови… па гледајќи што правеле и на кој начин работеле, преку нив учиме и тоа е еден природен процес. Тоа служи како некакво знаење, реализација, понекогаш инспирација, но за да напредувате, тоа што го правите да биде автентично, треба да се себепронајдете, да ја најдете таа личност, специфичност, нешто единствено за вас по кое ќе бидете запаметени. Некој личен израз, стил. Ова се нијанси по кои уметниците се разликуваат. Генерално, се трудам секогаш да барам нешто ново и различно и секако многу внимавам да не бидам нечија „копија“. Исклучително ми е важно да не наоѓам идеи во делата на моите колеги, пријатели и уметници кои се некако блиски, од ист град, земја, средина… Се грижам да не повредам колега со тоа што се обидувам да копирам некого, неговото дело, неговиот концепт… неговата идеја, а со тоа внимавам да не се ставам како творец во позиција на уметник кој нема идеја и кој е осуден да се угледува на другите. Пред се, сметам дека е многу важно да се зачува таа хуманост, чувство за другите, колегијалност притоа почитувајќи го нечиј труд вложен во некое дело или идеја. Ја почитувам и се восхитувам на работата на многу уметници, но никогаш не мислам или сакам дека почитувањето на нечија работа ќе ме наведе да посакувам и јас да го правам истото. Многу е важно да работите на сопствената идеја и на сопствениот интегритет за да не ве окарактеризираат како туѓа копија, само затоа што не сте се труделе доволно да најдете нешто оригинално во себе. Сметам дека тоа е навистина погубно за уметникот.

Како најдобро би ја опишале вашата уметност и што влијае на неа?

Мојата уметност е уметност на душата. Уметноста на емоции, чувство, расположение, инспирација, свесна и несвесна… Кога имам потреба да изразам емоција, снимам кога нешто ми оставило впечаток, без разлика дали е личност, приказна, искуство, тема на која размислувам, тогаш посегнувам по платното и тогаш всушност се создаваат моите слики. Сликам кога имам нешто да кажам. Секоја слика има своја подлабока приказна и за секоја може да се размислува на различни начини. Тие зрачат со дел од сопствената енергија, која или ве заведува или едноставно не допира до вас. На сликите гледам како на живи суштества, како на личности со своја душа, индивидуалност и цел. За мене, моите слики се интимен дел од мислите и мојата душа, и затоа сум многу приврзана за нив.

Дали постојат одредени симболи или знаци кои често се појавуваат во вашите дела?

Секоја слика е приказна сама за/по себе и се разликува од претходната насликана. Таа има своја симболика, енергија и емоции што ниедна друга не може да ги има. Имињата на сликите се прилично симболични и ја следат мислата и емоцијата што ги искажавам.

Колку бојата ви е важна кога создавате дела и како таа влијае на она што го создавате?

За мојата уметност, бојата е од клучно значење. Боите и композицијата на едно дело ме фасцинираат и воодушевуваат, за разлика од формата која не беше пресудна за моето разбирање на уметноста и естетиката. Можеби затоа апстрактната уметност ме окупираше и стана мој начин на изразување. Можете да ги најдете сите нијанси на овој свет на моите слики и никогаш не можам да ги повторам за да бидат исти или слични.

Можете ли да ни кажете на што работите во моментов и кое е идеалното место за изложување на вашите слики?

Завршив нова серија на слики, но засега не би зборувала ништо повеќе за тоа, бидејќи сакам да ги изненадам љубителите на мојата работа. Со новиот циклус, дефинитивно ќе се обидам да најдам соодветна галерија за да ги претставам моите дела.

Навраќајќи се на вашата досегашна кариера, кој момент се издвојува како еден од најзначајните за вас во професионална смисла?

Кога сè ќе собирам, одземам, додавам, множам, најголемиот успех за мене е тоа што преку моите дела и уметност можам да ги направам луѓето среќни и нивниот животен или работен простор да зрачи со сосема поинаква енергија. Среќата на луѓето кои поседуваат една од моите слики е бесценета за мене.

За крај, дали имате планови за понатамошно професионално усовршување било во постоечките или во некои нови медиуми, кои ве предизвикуваат креативно?

Ќе продолжам да творам на мој начин, со постојано надградување и усовршување.

Што можеме да очекуваме од вас во 2023 година?

Во наредната година би сакала да ги претставам во адекватна галерија делата од новиот циклус на кој сè уште работам, но кои засега ги чувам во тајност.

Повеќе за Ивана на нејзиниот Инстаграм профил и страницата Saatchi Art.